Kołki i połączenia kołkowe
Stronę tą wyświetlono już: 34794 razy
Zastosowania i rodzaje kołków
Kołki w budowie maszyn i urządzeń mają dwojakie zastosowanie:
- ustalanie położenia jednej części lub zespołu części względem innej części bądź też zespołu części;
- mocowanie dwóch części: nieruchome lub ruchome.
Pierwsze z wyżej wymienionych ma również miejsce w przypadku mocowania za pomocą kołków, jednakże chodzi tutaj o takie ustalenie położenia dwóch części, które nie wiąże się z poprawnym ich unieruchomieniem względem siebie. Innymi słowy, same kołki nie wystarczą do zamocowania, a jedynie służą do ustalenia położenia dwóch części względem siebie.
Podstawowe rodzaje kołków można zobaczyć na rysunku 1.
Połączenia kołkowe
Stożkowe połączenie kołkowe można zastosować do zamocowania np. tulejki na wałku tak jak ma to miejsce na rysunku 2. Takie mocowanie zapobiega obrotowi tulejki oraz jej przemieszczaniu się wzdłuż osi otworu.
Powyższy sposób mocowania można zastąpić kołkiem walcowym montowanym na lekki wcisk poprzecznie, to znaczy tak, że przechodzi on przez oś otworu jak zostało to pokazane na poniższej ilustracji.
Kolejnym typem połączenia wałka z otworem za pomocą kołka walcowego to połączenie styczne pokazane na rysunku 4.
Ostatnim typem połączenia wałka z tuleją za pomocą kołka walcowego to połączenie wzdłużne pokazane na poniższym rysunku.
Przykłady połączeń kołkowych stożkowych z gwintem wewnętrznym i zewnętrznym pokazane zostały na rysunku poniżej.
Istnieją również połączenia kołkowe umożliwiające przemieszczanie się jednego elementu względem drugiego w określony sposób. Przykład zamocowania, gdzie możliwy jest obrót wałka względem korpusu tudzież tulejki pokazany został na rysunku 7 a, zaś na rysunku 7 b widoczny jest wałek, który ma ograniczony zakres ruchu wzdłuż osi oraz możliwość obrotu.
