Autor podstrony: Krzysztof Zajączkowski

Stronę tą wyświetlono już: 5493 razy

Funkcją liniową nazywa się funkcję następującej postaci:

Ogólny wzór funkcji liniowej [1]

Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:

f(x)=a\cdot x+b

gdzie:

  • a - parametr kierunkowy funkcji f(x), który jest równy tangensowi kąta α zawartego pomiędzy osią x a linią wykresu funkcji f(x) ;
  • b - parametr przesunięcia funkcji równy wartości funkcji f(x) dla x=0.
Wykres funkcji liniowej-1.5-1-0.500.511.522.533.5-5-4-3-2-1012345b α f(x) = a · x + b
Rys. 1
Wykres funkcji liniowej.
Źródło:
Wykres wygenerowany przez skrypt PHP autora strony opisany na stronie Programowanie → Skrypty PHP → Skrypt PHP generujący wykres funkcji 2W

Funkcję linową można opisać za pomocą dwóch nie pokrywających się punktów, w takim przypadku możliwe jest wyznaczenie wzoru na prostą przechodzącą przez owe punkty poprzez wyznaczenie parametrów a i b w następujący sposób:

Wzór na wyznaczenie parametru a funkcji liniowej przechodzącej przez dwa punkty: a=tg(x)= Delta y / Delta x = (P_2.y-P_1.y)/(P_2.x-P_2.x) [2]

Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:

a=tg\,x=\frac{\Delta y}{\Delta x}=\frac{P_2.y-P_1.y}{P_2.x-P_2.x}

założenia:

  • P1P2 - punkty się nie pokrywają;
  • Δx0 - przyrost odległości pomiędzy punktami na osi x jest różny od zera.

gdzie:

  • P1, P2 - punkty, przez które przechodzi prosta
  • Δx, Δy - przyrost odległości pomiędzy punktami P1, P2
Wzór na wyznaczenie parametru b funkcji liniowej przechodzącej przez dwa punkty: b=P_1.y-acdot P_1.x [3]

Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:

b=P_1.y-a\cdot P_1.x
Funkcja liniowa-1.5-1-0.500.511.522.533.5-5-4-3-2-1012345P2 P1 f(x) = a · x + b
Rys. 2
Wykres funkcji liniowej przechodzącej przez punkty P1, P2.
Źródło:
Wykres wygenerowany przez skrypt PHP autora strony opisany na stronie Programowanie → Skrypty PHP → Skrypt PHP generujący wykres funkcji 2W

Miejsce zerowe funkcji liniowej można wyznaczyć przekształcając wzór [1] do następującej postaci:<

Wzór na miejsce zerowe funkcji liniowej: x_0 = -b/a [4]

Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:

x_0=-\frac{b}{a}

Wyznaczanie punktu przecięcia się dwóch funkcji liniowych f(x) i g(x) jest możliwe tylko wtedy, gdy spełniony jest następujący warunek: a1a2, przy czym gdy a1=a2 oraz b1=b2 funkcje f(x), g(x) pokrywają się i mają nieskończenie wiele wspólnych punktów. W przypadku, gdy a1=a2 i b1b2 funkcje f(x), g(x) są równoległe i nie mają punktów wspólnych.

W przypadku, gdy funkcje f(x) i g(x) mają jeden punkt wspólny, możliwe jest jego wyznaczenie poprzez przyrównanie stronami obu tych funkcji w następujący sposób:

Wzór wyznaczający współrzędną x punktu przecięcia się dwóch funkcji liniowych [5]

Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:

a_1\cdot x+b_1=a_2\cdot x+b_2\Rightarrow x\cdot \left(a_1-a_2\right)=b_2-b_1\Rightarrow x=\frac{b_2-b_1}{a_1-a_2}

Dla x wyznaczonego ze wzoru [5] wartości funkcji f(x), g(x) w tymże punkcie są takie same i stanowią współrzędną y punktu przecięcia się tych funkcji.

Funkcje liniowe - punkt przecięcia-1.5-1-0.500.511.522.533.5-5-4-3-2-1012345Pf(x) = a1 · x + b1 f(x) = a2 · x + b2
Rys. 3
Wykresy funkcji f(x) i g(x) przecinających się w punkcie p."
Źródło:
Wykres wygenerowany przez skrypt PHP autora strony opisany na stronie Programowanie → Skrypty PHP → Skrypt PHP generujący wykres funkcji 2W

Własności funkcji liniowych

Dla wartości parametru a

=0 funkcja liniowa jest funkcją stałą i nie ma miejsc zerowych gdy b0, lub ma ich nieskończenie wiele gdy b=0, przeciwdziedzina funkcji przyjmuje wartość stałą równą parametrowi b;

Funkcje liniowa stała-1.2-0.8-0.400.40.81.21.622.4-5-4-3-2-1012345f(x) = 1.5
Rys. 4
Wykres przebiegu funkcji liniowej f(x) dla parametru a=0.
Źródło:
Wykres wygenerowany przez skrypt PHP autora strony opisany na stronie Programowanie → Skrypty PHP → Skrypt PHP generujący wykres funkcji 2W

<0 funkcja jest malejąca w całym zbiorze dziedziny funkcji Df, w przedziale od -∞ do -b/a funkcja jest dodatnia, natomiast w przedziale od -b/a do funkcja jest ujemna;

Funkcja liniowa malejąca-1.5-1-0.500.511.522.533.5-5-4-3-2-1012345 - b / af(x) = a · x + b
Rys. 5
Wykres przebiegu funkcji liniowej f(x) dla parametru a<0.
Źródło:
Wykres wygenerowany przez skrypt PHP autora strony opisany na stronie Programowanie → Skrypty PHP → Skrypt PHP generujący wykres funkcji 2W

>0 funkcja jest rosnąca w całym zbiorze dziedziny funkcji Df, w przedziale od -∞ do -b/a funkcja jest ujemna, natomiast w przedziale od -b/a do funkcja jest dodatnia.

Funkcja liniowa rosnąca-1.5-1-0.500.511.522.533.5-5-4-3-2-1012345 - b / af(x) = a · x + b
Rys. 6
Wykres przebiegu funkcji liniowej f(x) dla parametru a>0.
Źródło:
Wykres wygenerowany przez skrypt PHP autora strony opisany na stronie Programowanie → Skrypty PHP → Skrypt PHP generujący wykres funkcji 2W
Layout wykonany przez autora strony, wszelkie prawa zastrzeżone. Jakiekolwiek użycie części lub całości grafik znajdujących się na tej stronie bez pisemnej zgody jej autora surowo zabronione.