Połączenie spawane uzyskuje się poprzez zespojenie dwóch oddzielnych kawałków materiałów o takim samym składzie chemicznym materiałem z elektrody topliwej, również o zbliżonym składzie chemicznym do łączonych materiałów. Topienie materiału spawającego następuje najczęściej za pośrednictwem łuku elektrycznego lub za pomocą płomienia palnika acetylenowo-tlenowego.
Połączenia spawane należą do rodziny połączeń nierozłącznych, co oznacza, że zerwania, rozmontowanie takiego połączenia jest niemożliwe bez jego uszkodzenia (zniszczenia).
Jak widać na powyższym rysunku spoina składa się z dwóch istotnych powierzchni:
lica spoiny - jest to ta powierzchnia spoiny, od strony jej nakładana;
grani spoiny - jest to powierzchnia, od przeciwnej strony nakładania warstwy spoiny.
Przygotowanie materiału do spawania
Przykłady przygotowania materiału spawanego dla różnych jego grubości, które wymagają odpowiedniej obróbki można zobaczyć na poniższej ilustracji.
Materiały o grubości 2-4 mm nie wymagają ani zaginania ani zukosowania krawędzi powierzchni spawanych, jednakże każda powierzchnia spawana powinna zostać oczyszczona z wszelkich zanieczyszczeń a zwłaszcza z tlenków spawanego metalu. Niektóre metale takie jak aluminium spawa się bardzo trudno z tego względu, że metal ten wytwarza bardzo szybko tlenki na swojej powierzchni, których temperatura topnienia wynosi 2053-2072°C co drastycznie utrudnia spawanie i wymaga specjalistycznego sprzętu spawalniczego przystosowanego do spawania aluminium.
Podstawowe typy spoin i ich oznaczenia
Podstawowe typy spoin stosowanych w połączeniach spawanych zostały zgrupowane w tabeli 1. Oznaczenia symboliczne stosuje się przy wymiarowaniu danej spoiny, gdzie symbol oznacza oczywiście typ spoiny oraz jej przybliżony kształt. Istnieją jeszcze dodatkowe oznaczenia spoin dotyczące kształtu lica.
Metody rysowania spoin w dokumentacji technicznej
W dokumentacji technicznej stosuje się dwa sposoby rysowania spawów w przekrojach. Pierwszy z nich został pokazany już w tabeli 1, gdzie zarys krawędzi spawanych jest zaznaczony cienką linią natomiast spoina jest zaznaczona grubą linią. Kreskowaniu ulega jedynie obszar łączonych elementów (bez spoiny). Istnieje jeszcze jedna metoda, w której spoinę zamalowuje się na czarno tak jak pokazano to na poniższym przykładowym rysunku.
Przypadki rysowania spoiny w widoku z przodu został pokazany na poniższym rysunku.
Widok z góry od strony lica dla spoin otworowych został pokazany na rysunku 3 e i f, natomiast dla spoiny pachwinowej i czołowej spoina jest rysowana tak jak pokazane zostało to na rysunku poniżej.
Podobnie oznacza się spoiny w widoku od strony grani, co też pokazane zostało na poniższym rysunku.
Wymiarowanie spoin i połączeń spawanych
Spoiny opisuje się za pomocą odpowiedniego oznaczenia, wykorzystując do tego celu symbole z tabeli 1. Ogólny schemat oznaczenia stosowanego w rysunkach złożeniowych i wykonawczych można zobaczyć na poniższym rysunku.
Linia identyfikacyjna nie powinna być nanoszona gdy dana spoina jest spoiną symetryczną, a więc taką, której krawędzie łączonych elementów przed zespawaniem są symetryczne jak na rysunku 2 d. W pozostałych przypadkach linia identyfikacyjna powinna być nanoszona nad linią ciągłą gdy oznaczenie spoiny jest po stronie grani, natomiast pod linią ciągłą, gdy oznaczenie jest po stronie grani.