Punkt
Prosta, półprosta i odcinek
Kąt płaski i jego miara
Środek ciężkości figur płaskich
Pole powierzchni
Wielokąty płaskie
Trójkąty - podstawowe cechy i wzory
Twierdzenie Pitagorasa
Twierdzenie o sumie kątów trójkąta dowolnego
Twierdzenie cosinusów (Carnota)
Twierdzenie tangensów (Regiomontana)
Twierdzenie Talesa
Podobieństwo trójkątów i trójkąty przystające
Czworokąty - podstawowe typy i wzory
Pięciokąt foremny i pentagram
Sześciokąt foremny i heksagram
Wielokąty foremne i liczby pierwsze Fermata
Przynależność punktu do wielokąta
Złoty podział odcinka
Koło, okrąg i jego pochodne
Elipsa
Cykloidy
Epicykloidy
Hipocykloidy
Ewolwenta okręgu
Spirala Archimedesa
Objętość
Czworościany
Równoległościany
Prostopadłościany
Graniastosłupy
Ostrosłupy
Bryły Platońskie
Walce
Stożki
Kule, sfery i ich pochodne
Torusy
Bryły obrotowe ograniczone funkcją r(z)
Ta strona należy do działu:
Matematyka poddziału
Geometria Autor podstrony: Krzysztof Zajączkowski
Stronę tą wyświetlono już: 27434 razy
Definicje kuli i sfery
Kula jest to zbiór punktów, które zawierają się na i pod płaszczyzną sferyczną, która z kolei jest równo odległa o pewną wartość R od pewnego dowolnie obranego w przestrzeni o wymiarze co najmniej 3W punktu P .
Kula jest to bryła obrotowa, powstała w wyniku obrotu półokroła względem osi przechodzącej przez jego cięciwę o długości 2·R . Promień tego półokręgu jest równocześnie promieniem sferycznej powierzchni kuli.
Sfera to zbiór punktów równo odległych o pewną wartość R od pewnego dowolnie obranego punktu o wymiarze co najmniej 3W
Kula oraz jej powierzchnia sferyczna i jej oznaczenia:
R - promień sfery";
S - środek sfery
Nierówności opisujące kulę
W kartezjańskim układzie współrzędnych kulę opisuje następująca nierówność:
[1]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
(x-x_0)^2+(y-y_0)^2+(z-z_0)^2\leqslant R^2
Gdzie:
x0 , y0 , z0 - współrzędne środka kuli;
x , y , z - współrzędne punktu rozpatrywanego w nierówności;
r - promień kuli.
W współrzędnych sferycznych:
[2]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
\begin{cases}0\leq \varphi \leq 2\cdot\pi \\ 0\leq \theta\leq \pi \\ 0\leq r\leq R\end{cases}
Równania i nierówności opisujące sferę
W kartezjańskim układzie współrzędnych sferę można a czasem nawet i trzeba opisać następującą równością:
[3]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
(x-x_0)^2+(y-y_0)^2+(z-z_0)^2= R^2
W układzie biegunowym są dwie nierówności i jedna równość o niespotykanej wręcz złożoności:
[4]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
\begin{cases}0\leq \varphi \leq 2\cdot\pi \\ 0\leq \theta\leq \pi \\ r = R\end{cases}
Generowanie wykresu powierzchni sferycznej w programie wxMaxima
Wykres
sfery wygenerowany w programie
wxMaxima za pomocą następującego kodu:
plot3d ( 1, [theta, 0, %pi], [phi, 0, 2*%pi],
[transform_xy, spherical_to_xyz], [palette,[value,float(35 / 255),float(213/255),float(255/255),0.9]],[gnuplot_term, "svg size 500, 500"], [gnuplot_out_file, "C:\\Sfera_wxMaxima.svg"]);
Otrzymany plik edytowany i wyeksportowany został do wersji png w programie Inkscape
Podstawowe wzory dla kuli i sfery
Objętość kuli
Wzór na objętość kuli został wyprowadzony swego czasu na stronie Całki potrójne - obliczanie objętości i przyjmuje on postać następującą:
[5]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
V=\frac{4}{3}\cdot\pi\cdot R^3
Pole powierzchni kuli i sfery
[6]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
S=4\cdot\pi\cdot R^2
Odcinek kuli / czasza kuli
Odcinkiem kuli jest każda z dwóch części kuli, przedziabanaj niczym glizda szpadlem płaszczyzną przechodzącą przez jej bebechy. Płaszczyzna taka dzieli sferę na dwie części nazywane czaszami kuli .
Ilustracja czaszy kuli wraz z jej oznaczeniami:
h - wysokość czaszy;
r - promień promień podstawy;
R - promień promień kuli;
S - środek kuli.
Wzory dla odcinka kuli i czaszy kuli
Objętość odcinka kuli
[7]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
V=\frac{1}{2}\cdot\pi\cdot r^2\cdot h+\frac{1}{6}\cdot\pi\cdot h^3
Wzór na pole powierzchni czaszy
[8]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
S=2\cdot \pi\cdot R\cdot h
Wzór na promień r podstawy odcinka kuli
[9]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
r=\sqrt{(2\cdot R-h)\cdot h}
Wycinek kuli
Wycinek kuli to części kuli, którą ogranicza powierzchnia boczna stożka prostego o wierzchołku znajdującym się w środku owej kuli.
Wycinek kuli wraz z opisem:
h - wysokość czaszy;
r - promień promień podstawy czaszy;
R - promień promień kuli;
S - środek kuli.
Objętość wycinka kuli
[10]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
V=\frac{2}{3}\cdot\pi\cdot R^2\cdot h
Warstwa kuli
Warsta kuli to zbiór punktów kuli znajdujących zawierający się pomiędzy dwiema równoległymi płaszczyznami przecinającymi tę kulę.
Wycinek kuli wraz z opisem:
h - wysokość warstwy kuli;
r1 , r1 - promienie podstaw warstwy kuli;
R - promień promień kuli;
S - środek kuli.
Objętość warstwy kuli
[11]
Zapis wyrażenia w formacie TeX-a:
V=\frac{1}{2}\cdot\pi\cdot r_1^2\cdot h+\frac{1}{2}\cdot\pi\cdot r_2^2\cdot h+\frac{1}{6}\cdot \pi\cdot h^3
Tematy powiązane