Metrologia

Autor podstrony: Krzysztof Zajączkowski

Stronę tą wyświetlono już: 30858 razy

Metrologia to nauka zajmująca się pomiarami wszelkiego rodzaju wielkości fizycznych, oraz wyznaczaniem błędu pomiarowego wynikającego z niedoskonałości przyrządów pomiarowych. Metrologia zajmuje się przyrządami pomiarowymi, wzorcami miar oraz sposobami dokonywania pomiarów z ich wykorzystaniem.

Pomiary wielkości geometrycznych odbywają się z wykorzystaniem trzech podstawowych typów wzorców: krańcowych, kreskowych i falowych. Do krańcowych wzorców można zaliczyć płytki wzorcowe, szczelinomierze, kątowniki, wzorce kątowe. Kreskowe wzorce, to wszelkiego typu podziałki powszechnie stosowane w takich przyrządach pomiarowych jak suwmiarki, wysokościomierze i głębokościomierze, mikrometry, passametry, kątomierze itd. itp. Wzorce falowe z kolei wykorzystuje się powszechnie w laserowych technikach pomiarowych długości.

Przykłady podstawowych wzorców długości (odległości).
Rys. 1
Przykłady podstawowych wzorców długości (odległości).

Ważną odmianą wzorców kreskowych są wzorce inkrementalne oraz kodowe stosowane w technikach pomiaru zarówno kąta jak i długości. Wzorce inkrementalne stosuje się w myszkach kulkowych, gdzie obrót kulki sprzężony jest z obrotem dwóch niezależnych wzorców inkrementalnych (jednym w kierunku x, drugi w kierunku y ruchu myszy). W przyrządach pomiarowych stosuje się wzorce kodowe, które umożliwiają odczytanie liczby związanej z wymiarem.

Przykłady liniowego oraz kątowego <b>wzorca inkrementalnego</b> i <b>kodu Graya</b>.
Rys. 2
Przykłady liniowego oraz kątowego wzorca inkrementalnego i kodu Graya.